Je gaat niet naar mensen met geldzorgen om een verschil te maken. Dat doe je vooral om jezelf te veranderen,’ zei een ervaringsexpert ooit tegen mij. Ik dacht dat ik de uitzondering op de regel zou zijn. Ik had het fout.
Hoewel, fout? Nee, ik geloof niet in fouten. Fouten zijn opstapjes voor verbetering. Er zijn vele wegen die naar Rome leiden, ook al is de tocht soms een kwestie van vallen en opstaan. Want tegenvallers staan meestal niet in de brochure, maar zijn doorgaans wél bij de prijs inbegrepen.
Ik geloof heilig in geleerde lessen. In stappen zetten en in voortschrijdend inzicht. Al laten die lessen soms langer op zich wachten dan je zou willen. Maar áls ze dan komen zijn ze vaak ook meteen een “game changer”. Al in mijn Amsterdamse jaren – dus voor de afgelopen vijf jaar bij Moedige Dialoog Nederland – zag ik het als mijn belangrijkste opdracht om mensen met geldzorgen en schulden te redden uit hun benarde omstandigheden. En dat deed ik louter en alleen omdat ik me hun lot aantrok en ik me verbeeldde dat ik daar iets aan kon doen. Aan goede en oprechte bedoelingen geen gebrek.
Tot ik op een dag José ontmoette, een ervaringsdeskundige tegen wil en dank. Zij hield me een spiegel voor en sprak de woorden die ik aan het begin van deze blog citeerde.
Ik heb trouwen nog wel even tegengestribbeld. Maar inmiddels weet ik dat José gelijk had. Mensen redden kun je beter overlaten aan de kustwacht.
Wat kunnen we dan wel? Mijn antwoord is dit: bij Moedige Dialoog hebben we geen reddingsboeien, maar we kunnen wel proberen te voorkómen dat mensen in zulk financieel zwaar weer terechtkomen dat ze kopje onder gaan. Maar dat kan alleen als je de moed hebt om jezelf open te stellen voor hun omstandigheden. Je moet bereid zijn om anders te gaan kijken en denken. Anders gezegd: je gaat niet naar de mensen om hén te bereiken; je gaat naar de mensen om zelf bereikt te worden. Dat geeft een totaal ander perspectief op je rol en wat je te doen staat.
Hoe dan ook ligt de focus niet op “de wereld veranderen”. Vraag je vooral af hoe het gaat met de mensen die soms al generaties lang vatbaar zijn voor geldstress. Dat is al ingewikkeld genoeg, merk ik steeds weer. Daarbij maak ik dankbaar gebruik van de inzichten van pater Greg, bijvoorbeeld die in zijn laatste boek Barking to the Choir. Hij nodigt ons uit tot verwantschap met elkaar en overtuigt ons opnieuw van al onze eigen goedheid. Mede daardoor begrijp ik steeds beter dat wanneer we ervoor kiezen om van de wereld te genieten, deze wordt gered. Van belang is volgens hem niet waar je naartoe gaat, maar waar je vandaan komt. Daar heb je immers meegedaan om samen met anderen van de wereld te genieten, en daardoor zijn onze levens veranderd.
Te filosofisch? Kan zijn. Maar in deze tijden van oorlog en vrede, van smeltend poolijs en verdroogde oogsten, van bedelaars en oligarchen, kan ik niet zonder het geloof in goedheid. Dat is mijn drijfveer én mijn reddingsboei.
